30 wrz 2013

Profesor Eleonora Jankowicz (1923 – 2003)

Urodziła się 11 listopada1923 r. w Lasunowie, gm. Hruzdowo, powiat Postawy (woj. wileńskie). Zmarła 2 września 2003 r. w Białymstoku. Pochodziła z rodziny chłopskiej. Ojciec Mojżesz Jankowicz był dozorcą drogowym przy Powiatowym Zarządzie Drogowym w Postawach, a następnie drogomistrzem w Hruzdowie. Matka Anna z Jaśnikiewiczów zajmowała się prowadzeniem domu. Eleonora Jankowicz miała jeszcze dwoje rodzeństwa, młodszą siostrę Irenę (ur. 1925, po mężu Kaliska) i młodszego brata Stanisława (ur. 1931 r.). Siostra była stomatologiem, brat mgr inżynier. Szkołę podstawową ukończyła w Postawach. W 1936 r. wstąpiła do nowo powstałego Gimnazjum Towarzystwa „Oświata” w Postawach, a w 1941 r. przerwała naukę w IX klasie z powodu okupacji niemieckiej.

Rozpoczęła wówczas pracę w Gminnym Urzędzie Drogowym w Postawach, gdzie zatrudniony był Jej ojciec. Od lipca 1942 r. ukrywała się przed wywiezieniem na przymusowe roboty do Niemiec, a pod koniec tego roku zaczęła pracę u inżyniera Jana Hurynowicza przy remoncie koszar. W 1943 r. znalazła zatrudnienie w białorurskim Starostwie Powiatowym w Postawach, a w 1944 r. w Zarządzie Drogowym.

Cała rodzina opuściła Wileńszczyznę i zamieszkała w województwie olsztyńskim (listopad 1945 r.). Maturę uzyskała w 1946 roku w Olsztynie. Studia medyczne odbyła w Gdańsku w latach 1946 – 1951. Dyplom otrzymała 21 lutego 1952 r., ale już we wrześniu 1951 r. została asystentką w Klinice Neurologii Akademii Medycznej w Gdańsku. Egzamin specjalizacyjny I stopnia z neurologii złożyła w 1954 r., II stopnia w 1958 r. W 1960 r., po obronie pracy „Ruchy oddechowe postaci pozapiramidowej wczesnego porażenia mózgowego dziecięcego” uzyskała stopień doktora nauk medycznych. W 1967 r. ukończyła rozprawę habilitacyjną pt. „Postać pozapiramidowa a inne postacie mózgowego porażenia dziecięcego”. Zarówno praca doktorska, jak i rozprawa habilitacyjna powstały pod kierunkiem prof. Zofii Majewskiej, która była jej pierwszym kierownikiem, kierownikiem specjalizacji, najważniejszym nauczycielem neurologii i neurologii dziecięcej.

Znała biegle cztery języki: białoruski, rosyjski, niemiecki i francuski. Po uzyskaniu tytułu docenta, 1 sierpnia 1971 r., Eleonora Jankowicz w październiku tegoż roku objęła stanowisko kierownika Kliniki Neurologii Akademii Medycznej w Białymstoku. Wraz z tym stanowiskiem pod jej opieką znalazł się Oddział Neurologii Dziecięcej, który dla Eleonory Jankowicz był bazą do działalności naukowej i klinicznej, co wynikało z faktu, że kształciła się pod kierunkiem nestora neuropediatrii polskiej – prof. Zofii Majewskiej.

W 1983 r. została mianowana profesorem nadzwyczajnym, a w 1990 r. profesorem zwyczajnym. Na emeryturę przeszła w roku 1994. W latach 1977 – 1978 była konsultantem ds. neurologii województwa łomżyńskiego, od 1979 r. do 1982 r. konsultantem regionalnym ds. Neurologii województw białostockiego, łomżyńskiego, olsztyńskiego i suwalskiego. W 1983 r. została członkiem Krajowego Zespołu Specjalistycznego ds. Neurologii. Zakres jej działalności dydaktycznej objął wiele roczników studentów zarówno gdańskiej, jak i białostockiej Akademii Medycznej. Wykształciła zdecydowaną większość neurologów województwa podlaskiego.

Była promotorem 15 doktoratów i opiekunem 3 przewodów habilitacyjnych. W czasie pobytu na AMB pracowała w Komisji Senackiej ds. Kształcenia Podyplomowego i Komisji ds. Zdrowia Studentów. W protokole z posiedzenia komisji oceniającej profesorów z dn. 20.03.1987 r. zapisano: „Nauczyciel akademicki wzorowo prowadzący pracę naukowo-badawczą. Działalność dydaktyczna i wychowawcza bardzo aktywna”. Publikowała głównie prace z zakresu neurologii klinicznej. Wśród wiodących tematów badawczych były: postać pozapiramidowa mózgowego porażenia dziecięcego, gruźlicze zapalenie opon mózgowordzeniowych, choroby naczyniowe mózgu, padaczki wieku dziecięcego. Przypadki zespołu Landau’a-Kleffnera, encefalopatii Kinsbourne’a i rodzinnej oftalmoplegii zewnętrznej opisała jako pierwsza w Polsce. Jej prace cytowano w wielu polskich podręcznikach i monografiach poświęconych neurologii – Chrzanowskiego, Hermana, Jakimowicza, Prusińskiego. Jej publikacje wykorzystano również w cenionym Handbook of Clinical Neurology Bruyn’a i Vinkena. Profesor Jankowicz była autorką około 200 prac naukowych. [...].

Do najwybitniejszych jej uczniów należą: prof. Wojciech Sobaniec, dr hab. Wiesław Drozdowski. Odbyła szereg wyjazdów naukowych krajowych i zagranicznych. Dotyczyły one przede wszystkim mózgowego porażenia dziecięcego, m.in. II Międzynarodowy Kongres Rehabilitacyjny w Dreźnie (1962), wyjazd na 3 miesiące do Garches pod Paryżem (1965 r., stypendium Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej). Brała również udział w konferencji dotyczącej chorób naczyniowych mózgu – w Budapeszcie (1971) i w posiedzeniach neuropatologicznych Instytutu Neuropatologii w Moskwie. Do Pragi wyjechała na II Międzynarodowe sympozjum Neurologii Dziecięcej w 1970 r., a na Konferencję Neurologów Dziecięcych do Bułgarii w październiku 1971 r.

Profesor Eleonora Jankowicz była aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz przez wiele kadencji przewodniczącą Oddziału Białostockiego Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. W latach 1977 – 1980 pełniła funkcję przewodniczącej. Oddziału Białostockiego Sekcji Neurologii Rozwojowej PTN. Doceniając osiągnięcia naukowe Profesora, powołano Ją na członka Światowej Federacji Neurologicznej, a także do komitetu ds. Badań nad Padaczką przy Komitecie Nauk Neurologicznych PAN. Pracowała w Komisji Rehabilitacji Komitetu Terapii Doświadczalnej i została wiceprzewodniczącą Białostockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem.

W latach 1987 – 1997 była członkiem Kolegium Redakcyjnego „Neurologii i Neurochirurgii Polskiej”. Za osiągnięcia dydaktyczne i naukowe otrzymała liczne nagrody rektorskie w okresie pracy w Gdańsku i Białymstoku. Została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką Honorową „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”, Srebrną Odznaką „Zasłużony Białostocczyźnie”, Złotą Odznaką Towarzystwa Walki z Kalectwem.

Współpracownicy zgodnie podkreślają, że profesor E. Jankowicz: „była osobą niezwykle skromną, uczciwą, bardzo pracowitą i wymagającą od innych, ale jeszcze więcej wymagała od siebie, dając takim zachowaniem przykład w każdej dziedzinie. Zawsze była otwarta nakontakty z pacjentami i pracownikami. Bezpośrednia w kontaktach, bez dystansu. Można było zwracać się do niej z prośbami o rady i konsultacje i nigdy nie pozostały one bez odpowiedzi. Posiadała szerokie zainteresowania naukowe i humanistyczne oraz bogate doświadczenie życiowe i wiedzę, którymi hojnie dzieliła się ze wszystkimi”.

Całe życie tęskniła za ukochaną Wileńszczyzną, polubiła Podlasie i Mazury, gdzie mieszkała i po których podróżowała. Uczestniczyła w wielu spływach kajakowych, a w zimie uprawiała narciarstwo biegowe. Angażowała się bardzo w działalność Caritas – Białystok, którego była sponsorem i wolontariuszem, czym zasłużyła się ogromnie dla Białostocczyzny. Jej marzeniem było, aby stworzyć w Caritas ekspozycję o ludziach z Kresów żyjących w Białymstoku.

Źródło: Praca zbiorowa pod redakcją prof. dr. hab. Zbigniewa Machalińskiego "Ludzie Akademii Medycznej w Gdańsku" (2005), tom III. Przysłał emerytowany profesor biochemii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Wiesław Makarewicz. Serdecznie dziękuję.

Eleonora Jankowicz. Zdjęcie z "Ludzie Akademii Medycznej w Gdańsku"
Hruzdowo na mapie postawskiego powiatu

1 komentarz: