|
Herb Łyntup |
Miasteczko na terenie powiatu (rejonu) postawskiego Białorusi, położone przy granicy litewskiej, 39 km na południowy zachód od Postaw. Centrum gminy (sielsowietu). W latach 1920-1922 Łyntupy należały do tak zwanej Litwy Środkowej. Do 1939 roku miasteczko znajdowało się na terenie powiatu święciańskiego sąsiadującego z postawskim, w województwie wileńskim.
Pierwszy kościół katolicki powstał w tej miejscowości w 1459 r. z fundacji Andrzeja Dołgirdowicza, odnowiony przez Jana Brzostowskiego w 1870 r. Kościół katolicki pod wezwaniem Św. Andrzeja Boboli (murowany) został wybudowany w Łyntupach w latach 1908-1914. Fundatorem świątyni był Józef Biszewski.
Parafia katolicka w Łyntupach obejmuje swoim terytorium gminę (sielsowiet) Łyntupy. Granice parafii przebiegają w odległości od około 3 do około 18 kilometrów od kościoła parafialnego. Na terytorium parafii mieszka prawie 3500 osób. W Łyntupach - 2000 mieszkańców, w wioskach należących do gminy Łyntupy - około 1000, w Polesiu - około 300. Katolicy stanowią 70% całej liczby mieszkańców, a więc około 2500 osób.
„W 1866 r. w Łyntupach znajdowało się 30 domów oraz 406 mieszkańców wyznania katolickiego, 11 prawosłąwnego, 50 mojżeszowego, 6 ewangelickiego i 4 mahometańskiego.W 1931 r. miasteczko i majątek Łyntupy zamieszkiwało 1514 osób. Brak danych statystycznych z tego okresu dotyczących narodowości i wyznania mieszkańców Łyntup.
Jako pierwsi właściciele majątku Łyntupy wymieniani są Hulzenowie. W II poł. XVII w. jako właściciel figuruje już cześnik oszmiański i szambelan króla Stanisłąwa Augusta, Daniel Buczyński, po którym dobra łyntupskie dzidziczy jego syn, Maurycy. W 1863 r. majątek znów zmienia włścicieli, tym razem drogą kupna przechodzi w ręce petersburskiego adwokata, Jerzego Biszewskiego h. Abdank. Jerzy Biszewski, po wczesnej śmierci pozostawił Łyntupy dwóm swym synom, Józefowi i Edwardowi. Śmierć Edwarda, która nastąpiła również przedwcześnie spowodowała, że majątek został własnością Józefa.
Józef,człowiek samotny, z zamiłowaniem do budowania przystąpił do przekształcenia majątku w rezydencję, rozpoczynając w końcu XIX w. budowę zespołu architektoniczno-parkowego, według projektu znanego ówczesnego architekta, Tadeusza Rostworowskiego. Budowa i urządzanie rodowej siedziby trwały do I wojny światowej. Najpierw powstał pałac w stylu willi włoskiej, później park. Wyposażenie pałacu zostało rozgrabione podczas wojny, a i sam pałac w 1919 r. mocno ucierpiał na skutek pożaru. Po zakończeniu działań wojennych Józef Biszewski zabiezpieczył ocalałe mury, jednak w okresie dwudzistolecia międzywojennego nie zdołał ich już odbudować. Na swoje mieszkanie przeznaczył więc stojącą w pobliżu oficynę. Zmarł w Wilnie w 1944 r., zostawiając po sobie pokaźną sumę i spory majątek.W budynku pałacowym po wojnie mieściła się szkoła”.
Źródło: Anna Lewkowska, Jacek Lewkowski, Wojciech Walczak: Zabytkowe cmentarze na kresach Drugiej Rzeczypospolitej,Województwo Wileńskie na obszarze Republiki Białoruś.Wydawnictwo DiG,2007.
|
Piwiarnia "Niespodzianka" W.Sowko w Łyntupach. Zdjęcie z lat 30-ch XX wieku. Ze strony internetowej "Поставский край в ч/б фото.
|
|
Łyntupy, marzec 1917 r.
|